Wmo Consulent, Contractmanager, Kwaliteitsmedewerker of Toezichthouder?

De functie van Wmo consulent krijgt een continu veranderende betekenis. Althans, zo lijkt het. De taken van een Wmo consulent zijn sterk afhankelijk van de wijze waarop uw gemeente het heeft ingeregeld, maar onderaan de streep bent u verantwoordelijk voor hetzelfde. De consulent is die persoon die het gesprek aangaat met de burger met een hulpvraag, actief meedenkt in zijn of haar persoonlijke situatie en zoekt naar de juiste oplossing binnen deze unieke persoonlijke situatie. De aard van deze hulpvraag kan verschillen, maar uiteindelijk bevindt u zich altijd in het zorglandschap waarbij keuzes gemaakt moeten worden tussen eigen kracht, vrijwillige inzet of specialistische 2de lijns zorg en alle varianten die daartussen inmiddels bestaan. Wat hierbij van belang is, is dat de kwaliteit van zorg voldoet aan de door u opgestelde doelen voor de burger. En daar wil ik het verder over hebben, want hoe borgt u die kwaliteit? Hoe ziet u toe op het verloop en de uitvoering van uw indicatie? Hoe evalueert u de door u gestelde doelen? Oftewel: hoe zorgt u ervoor dat zorggelden zo effectief mogelijk worden ingezet zonder dat daarbij aan kwaliteit wordt ingeleverd?

Steeds vaker zien we dat de functie van Wmo consulent dichter bij de uitvoering van de zorg komt te liggen. Het zijn van de verbindende factor tussen burger, gemeente, voorliggend veld en zorgaanbieder is een kernwaarde in het vak van de “moderne consulent”. Tegelijkertijd wordt u geacht de regie te behouden en toe te zien op de juiste zorg op het juiste moment, waarbij ook nog eens toegewerkt dient te worden naar toenemende zelfredzaamheid. Om deze regie te kunnen houden en daadwerkelijk doelen te behalen, dient een heldere en professionele verstandshouding tussen u, de burger en zorgaanbieders tot stand te komen. Wanneer een beroep wordt gedaan op gemeenschapsgeld en deze worden toegekend om de situatie van een zorgbehoevend individu te verbeteren, mag er ook streng op worden toegezien dat dit gebeurt. Zonder de samenwerking met zorgaanbieders onder druk te zetten, kunt u in een goed gesprek duidelijke afspraken maken en deze gedurende het traject blijven volgen, toetsen en waar nodig bijstellen. Een actieve houding van zowel zorgaanbieder als consulent is hierin wenselijk om het resultaat voor de zorgbehoevende burger te optimaliseren. Wat mij in de afgelopen jaren is opgevallen, is dat deze rol steeds vaker is weggelegd bij andere functies binnen of buiten de gemeente. De toezichthouder is er voor de fraude, zowel op het gebied van rechtmatigheid als kwaliteit. De kwaliteitsmedewerker is er voornamelijk voor de interne kwaliteit, maar door het extern beleggen van de toezichthouder bij de GGD wordt deze ook in toenemende mate aangesproken om in gesprek te gaan met zorgaanbieders. Als er dan zaken loos zijn of niet helemaal op orde lijken, dan kan de contractmanager aantreden om de gecontracteerde partijen scherp te houden en opnieuw over de gemaakte afspraken in gesprek te gaan. Veelal werken de hierboven genoemde functionarissen relatief nauw met elkaar samen, maar ook daar zijn zeker samenwerkingen te versterken. Wat mij echter meer zorgen baart, is het veelvoorkomende gebrek aan contact van Kwaliteitsmedewerkers, Toezichthouders en Contractmanagers met Wmo consulenten.

Er wordt meer en meer ingezet op preventie van zorg, vroegsignalering van problematiek en het afvangen aan de voorkant door te normaliseren in plaats van problematiseren. Het zijn uiteindelijk de consulenten die zich bevinden op de scheidingslijn en het grijze gebied tussen 0de, 1ste en 2de lijns zorg. Het is de consulent die in de moderne regiefunctie in staat zou moeten zijn om scherp toe te zien op individuele zorgtrajecten. Door middel van doelbewuster werken en indiceren zou effectievere zorg, gericht op het bevorderen van de situatie en de zelfredzaamheid, kunnen worden bereikt. Hoe? Door een professionele, coöperatieve houding richting zorgaanbieders gecombineerd met kortere lijnen en sneller aanhaken van toezichthouders, kwaliteitsmedewerkers of contractmanagers ben ik ervan overtuigd dat we de zorg in een eerder stadium zowel doelmatiger als rechtmatiger kunnen maken. Eenvoudig? Zeker niet, maar in mijn ogen wel de bedoeling van de regiefunctie van een consulent die de toegang tot gemeenschaps- en zorggeld bewaakt en toe moet zien op een correcte, effectieve en juiste besteding van deze schaarse gelden.